Trong lĩnh vực trắc địa và đo đạc, máy toàn đạc là thiết bị chính dùng để đo khoảng cách, góc và tọa độ một cách chính xác. Tuy nhiên, để máy toàn đạc hoạt động hiệu quả trong quá trình đo gián tiếp, không thể thiếu một phụ kiện quan trọng là gương máy toàn đạc. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ gương máy toàn đạc là gì, cách sử dụng và bảo quản sao cho đúng kỹ thuật, từ đó nâng cao hiệu quả công việc và kéo dài tuổi thọ thiết bị.
Nội dung
Toggle1. Gương máy toàn đạc là gì?
Gương máy toàn đạc, còn gọi là gương phản xạ, là một thiết bị phụ trợ dùng trong đo đạc bằng máy toàn đạc. Gương có chức năng phản xạ chùm tia hồng ngoại hoặc laser do máy toàn đạc phát ra, giúp máy tính toán khoảng cách từ máy đến vị trí đặt gương.
Khi đo gián tiếp (không cần đứng tại máy), người đo sẽ mang theo gương và di chuyển đến các điểm cần đo. Máy toàn đạc sẽ phát tia đến gương, sau đó nhận tín hiệu phản xạ trở lại để xác định chính xác tọa độ, khoảng cách và góc phương vị của điểm đo.

2. Cấu tạo của gương máy toàn đạc
Một bộ gương máy toàn đạc thường bao gồm các thành phần chính sau:
- Gương phản xạ (prism): Có thể là gương đơn, gương đôi hoặc gương 360 độ, thường được làm bằng kính chất lượng cao với khả năng phản xạ chính xác.
- Vỏ bảo vệ gương: Làm từ nhựa hoặc kim loại, giúp bảo vệ gương khỏi va đập và điều kiện thời tiết.
- Khung gắn gương (holder): Dùng để cố định gương và điều chỉnh hướng phản xạ.
- Cán gương (pole): Gắn gương lên và có thể điều chỉnh độ cao linh hoạt.
- Bọt thủy: Giúp cân bằng gương trong quá trình sử dụng.
- Tấm chắn nắng (sunshade): Ngăn ảnh hưởng của ánh sáng mặt trời đến khả năng phản xạ.

3. Phân loại gương máy toàn đạc
Tùy theo mục đích và loại máy toàn đạc sử dụng, gương máy toàn đạc được chia thành các loại phổ biến sau:
Gương đơn (Single Prism)
Đây là loại phổ biến nhất, dùng trong đo đạc thông thường. Có thể phản xạ tia ở khoảng cách từ 100m đến hơn 2000m tùy vào chất lượng gương và loại máy toàn đạc.

Gương mini
Loại gương nhỏ, dùng để đo các điểm có không gian hẹp hoặc cần độ chính xác cao trong khoảng cách gần.

Gương 360 độ
Thường dùng với máy toàn đạc không người điều khiển (robotic total station). Gương này có thể phản xạ tia từ mọi hướng, giúp máy tự động theo dõi mục tiêu mà không cần điều chỉnh hướng gương.

Gương đôi hoặc đa gương
Tăng khả năng thu nhận và phản xạ tín hiệu trong các điều kiện khó khăn như địa hình đồi núi, tầm xa hoặc ánh sáng yếu.

4. Cách sử dụng gương máy toàn đạc đúng kỹ thuật
Để đảm bảo kết quả đo đạc chính xác và an toàn cho thiết bị, người dùng cần tuân thủ các bước sử dụng gương đúng kỹ thuật:
Gắn gương chắc chắn vào cán
Đảm bảo gương được lắp đúng hướng và cố định chắc chắn trên khung hoặc cán. Sử dụng bọt thủy để kiểm tra sự thăng bằng của gương.
Căn chỉnh đúng hướng gương
Hướng gương phải đối diện với máy toàn đạc để đảm bảo chùm tia có thể phản xạ đúng. Với gương đơn, cần điều chỉnh xoay theo hướng máy. Với gương 360 độ, không cần điều chỉnh hướng.
Đặt gương đúng độ cao
Đảm bảo gương và máy toàn đạc cùng nằm trên mặt phẳng ngang hoặc đúng chiều cao cần thiết. Có thể điều chỉnh cán gương để phù hợp với địa hình.
Giữ gương ổn định khi đo
Trong lúc đo, người cầm gương phải giữ chắc chắn, tránh rung lắc hoặc nghiêng lệch. Nếu có thể, sử dụng cán gắn chân để cố định gương tại điểm đo.

5. Cách bảo quản gương máy toàn đạc đúng cách
Gương máy toàn đạc là thiết bị quang học có độ chính xác cao, do đó cần được bảo quản kỹ càng:
Vệ sinh thường xuyên
Sau mỗi ngày làm việc, nên lau gương bằng khăn mềm và sạch. Không dùng vật cứng hoặc khăn bẩn chà lên bề mặt gương vì có thể gây trầy xước làm giảm khả năng phản xạ.
Tránh va đập
Luôn đặt gương vào hộp bảo vệ khi di chuyển hoặc không sử dụng. Tránh để gương rơi hoặc va đập mạnh vì có thể làm vỡ hoặc lệch mặt phản xạ.
Bảo quản nơi khô ráo
Không để gương ở nơi ẩm ướt hoặc tiếp xúc trực tiếp với nắng nóng quá lâu. Nhiệt độ và độ ẩm cao có thể làm hư lớp tráng phản xạ.
Kiểm tra định kỳ
Thường xuyên kiểm tra độ chính xác của gương, kiểm tra xem có vết nứt, mẻ hay không. Nếu gương bị lệch tâm hoặc mòn lớp phản xạ, cần thay thế ngay.
6. Một số lưu ý khi sử dụng gương máy toàn đạc
- Không dùng chung gương cho nhiều loại máy nếu không tương thích thông số.
- Khi đo ở khoảng cách xa, nên dùng gương chất lượng cao để đảm bảo tín hiệu phản xạ mạnh.
- Sử dụng thêm chắn nắng nếu làm việc dưới ánh sáng gắt.
- Luôn đọc kỹ hướng dẫn sử dụng gương đi kèm theo máy toàn đạc của nhà sản xuất.
7. Địa chỉ mua máy trắc địa chính hãng, uy tín

CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ CHC MIỀN NAM
Chuyên cung cấp các thiết bị trắc địa chất lượng cao với dịch vụ hậu mãi tốt. Đơn vị uy tín với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực cung cấp máy RTK và các thiết bị GPS.
Địa chỉ: 71 Trường Sơn, Phường Tân Sơn Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
Điện thoại: 0965 68 68 69 – 0984 12 08 18
Email: chcmiennamvn@gmail.com
Website: chcnav.vn
8. Kết luận
Gương máy toàn đạc là thiết bị không thể thiếu để đảm bảo độ chính xác cao trong công tác đo đạc bằng máy toàn đạc. Hiểu rõ cấu tạo, phân loại, cách sử dụng và bảo quản gương đúng cách sẽ giúp kỹ sư trắc địa làm việc hiệu quả hơn, kéo dài tuổi thọ thiết bị và giảm thiểu chi phí sửa chữa. Khi lựa chọn gương, hãy ưu tiên các thương hiệu uy tín và sản phẩm chính hãng để đảm bảo độ chính xác và độ bền tối đa.