Hướng dẫn sử dụng máy RTK từ A–Z: Cài đặt, nhập dữ liệu và xuất kết quả

Trong lĩnh vực trắc địa – xây dựng – khảo sát, máy RTK (Real Time Kinematic) đang trở thành thiết bị không thể thiếu nhờ khả năng đo đạc nhanh chóng, chính xác đến từng centimet. Tuy nhiên, để khai thác tối đa hiệu quả, người dùng cần nắm rõ cách cài đặt, nhập dữ liệu và xuất kết quả. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp hướng dẫn sử dụng máy RTK từ A–Z chi tiết, dễ hiểu, giúp bạn tự tin vận hành ngay cả khi mới bắt đầu.

1. Tổng quan về máy RTK và ứng dụng thực tế

Máy RTK là thiết bị định vị vệ tinh GNSS sử dụng phương pháp đo động thời gian thực. Hệ thống này thường bao gồm:

• Máy thu GNSS Rover: dùng để di động ngoài thực địa.
• Máy thu GNSS Base: đặt tại điểm mốc đã biết tọa độ, truyền dữ liệu hiệu chỉnh cho Rover.
• Phần mềm điều khiển trên bộ điều khiển cầm tay hoặc smartphone.
• Ứng dụng phổ biến của máy RTK:

• Trắc địa công trình: đo tọa độ, cao độ, layout cọc, stakeout.
• Khảo sát bản đồ địa hình: thu thập điểm, biên tập bình đồ.
• Xây dựng và giao thông: định vị cầu đường, hạ tầng kỹ thuật.
• Nông nghiệp chính xác: quản lý đất đai, tối ưu hóa gieo trồng.

Có thể nói, việc nắm vững hướng dẫn sử dụng máy RTK sẽ giúp kỹ sư rút ngắn thời gian làm việc, nâng cao hiệu suất và đảm bảo độ chính xác cao.

2. Chuẩn bị trước khi sử dụng máy RTK

Trước khi vận hành, bạn cần chuẩn bị đầy đủ:

• Máy RTK Rover + Base (nếu không dùng dịch vụ trạm CORS).
• Pin đầy đủ (kiểm tra dung lượng, sạc dự phòng).
• Bộ điều khiển (controller hoặc điện thoại có phần mềm chuyên dụng).
• SIM 4G/5G (nếu kết nối CORS qua internet).
• Gậy đo hoặc tripod để đặt máy chắc chắn.

Lưu ý: Luôn kiểm tra tình trạng thiết bị, firmware, thẻ nhớ và phụ kiện để tránh gián đoạn công việc.

3. Hướng dẫn sử dụng máy RTK – Các bước cài đặt cơ bản

Khởi động và cấu hình ban đầu

• Bật nguồn máy Base và Rover.
• Kết nối Rover với bộ điều khiển qua Bluetooth hoặc WiFi.
• Mở phần mềm đi kèm (LandStar, SurvX, Hi-Survey, FieldGenius…).
• Chọn chế độ làm việc: Base – Rover hoặc NTRIP (CORS).

Thiết lập máy Base

• Đặt Base trên mốc có tọa độ đã biết hoặc đặt Base tự do ở bất kỳ điểm nào nếu chưa có tọa độ mốc.
• Nhập tọa độ (X, Y, H).
• Cấu hình phát sóng UHF hoặc kết nối internet để gửi dữ liệu hiệu chỉnh.

Thiết lập máy Rover

• Kết nối Rover với Base (qua UHF hoặc internet NTRIP).
• Kiểm tra tín hiệu vệ tinh, số lượng vệ tinh theo dõi (≥15 vệ tinh càng tốt).
• Chờ trạng thái FIX (cm-level accuracy) rồi mới bắt đầu đo.

Đây là bước quan trọng trong hướng dẫn sử dụng máy RTK, vì nếu thiết lập sai, toàn bộ dữ liệu đo sẽ bị lệch hoặc không chính xác.

4. Hướng dẫn đo đạc bằng máy RTK trên phần mềm LandStar8 CHCNAV

Đo điểm (Point Survey)

• Chọn chế độ “Đo vẽ điểm”.
• Đặt gậy Rover tại vị trí cần đo, giữ ổn định.
• Chờ tín hiệu ổn định FIX, lưu điểm với tên hoặc mã điểm (ví dụ: tên A3).
• Có thể thêm ghi chú (mốc, địa vật, loại công trình).

Đo đường (Line Survey)

• Sử dụng khi cần đo tuyến đường, sông suối, biên thửa.
• Đi theo tuyến, ghi lại chuỗi điểm liên tục.
• Xuất dữ liệu để tạo polyline trong CAD/GIS.

Định vị cọc ngoài thực địa (Stakeout)

• Nhập tọa độ điểm cần stakeout.
• Phần mềm sẽ chỉ dẫn hướng đi và khoảng cách.
• Di chuyển Rover đến khi sai số về dưới 1cm → đóng cọc.

Đo bù nghiêng (Tilt Compensation)

• Một số máy RTK đời mới hỗ trợ cảm biến IMU.
• Có thể đo khi gậy nghiêng ≤ 30° mà vẫn chính xác cm.
• Tính năng này cực kỳ hữu ích trong môi trường nhiều vật cản.

5. Nhập dữ liệu vào máy RTK

Nhập dữ liệu thủ công

• Nhập tọa độ mốc từ file Excel/CSV.
• Nhập điểm stakeout bằng tay vào phần mềm.

Nhập dữ liệu tự động (Import File)

• Copy file *.txt, *.csv, .dxf vào bộ điều khiển.
• Chọn “Import” trong phần mềm để đưa dữ liệu vào.
• Kiểm tra hệ tọa độ trước khi đo để tránh sai lệch.

Đây là bước quan trọng giúp đồng bộ dữ liệu thiết kế với công tác đo đạc ngoài thực địa.

6. Xuất dữ liệu đo từ máy RTK

Sau khi hoàn tất đo đạc, bạn cần xuất dữ liệu để sử dụng trong các phần mềm thiết kế, bản đồ hoặc lưu trữ.

Định dạng xuất phổ biến

• TXT/CSV: danh sách tọa độ X, Y, H.
• DXF/DWG: bản vẽ để mở trực tiếp bằng AutoCAD.
• SHP/KML: dùng cho phần mềm GIS, Google Earth.

Các bước xuất dữ liệu

• Mở phần mềm và chọn xuất (Export).
• Lựa chọn định dạng phù hợp.
• Lưu và đặt tên file rõ ràng (ví dụ: chcmiennam).

Mẹo: Luôn sao lưu dữ liệu trên máy tính hoặc cloud để tránh mất mát.

7. Lỗi thường gặp và cách khắc phục khi sử dụng máy RTK

• Không kết nối được Base – Rover → Kiểm tra tần số UHF hoặc cấu hình NTRIP.
• Không đạt trạng thái FIX → Đảm bảo Base đặt đúng tọa độ, Rover có đủ vệ tinh.
• Sai hệ tọa độ → Cài đặt đúng hệ tọa độ VN-2000 và múi chiếu của từng vùng địa phương.
• Pin yếu giữa chừng → Luôn chuẩn bị pin dự phòng hoặc sạc ngoài.

8. Địa chỉ mua máy trắc địa chính hãng, uy tín

CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ CHC MIỀN NAM

Chuyên cung cấp các thiết bị trắc địa chất lượng cao với dịch vụ hậu mãi tốt. Đơn vị uy tín với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực cung cấp máy RTK và các thiết bị GPS.

Địa chỉ: 71 Trường Sơn, Phường Tân Sơn Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam

Điện thoại: 0965 68 68 69 – 0984 12 08 18

Email: chcmiennamvn@gmail.com

Website: chcmiennam.com

Facebook

Tiktok

Youtube

9. Kết luận

Qua bài viết này, bạn đã nắm được hướng dẫn sử dụng máy RTK từ A–Z: Cài đặt, nhập dữ liệu và xuất kết quả. Dù bạn là kỹ sư mới hay đã có kinh nghiệm, việc tuân thủ đúng quy trình sẽ giúp:

• Tiết kiệm thời gian.
• Đảm bảo độ chính xác cao.
• Giảm thiểu sai sót trong công việc.

Nếu bạn đang tìm kiếm một thiết bị định vị hiện đại, chính xác và dễ vận hành, hãy lựa chọn máy RTK phù hợp và thực hành theo các bước trên. Việc làm chủ công nghệ RTK không chỉ giúp công việc thuận lợi hơn mà còn nâng cao năng lực chuyên môn của bạn trong ngành trắc địa – xây dựng.